Internationale vrouwendag: ook nog steeds een wake-up call voor Alfa

Hij - of beter gezegd zij - staat al sinds 1911 op de kalenders wereldwijd: 8 maart, internationale vrouwendag. Officieel een dag om aandacht te besteden aan de emancipatie van de vrouw. Maar is 8 maart ook een dag om op onze kantoren bij stil te staan, in de wetenschap dat Alfa een man-vrouwverhouding van ongeveer fifty-fifty kent? Ja zeker, zegt Marga Bijma. Al is er de afgelopen jaren heel wat bereikt, constateert de voorzitter van de taskforce Diversiteit & Inclusie bij Alfa.

Bij grote accountantskantoren is nog geen twintig procent van de top vrouw, alarmeerde Accountancy van Morgen een jaar geleden. Zeven van de 36 bestuurders in totaal. Ook Alfa heeft een geheel mannelijke Raad van Bestuur, maar winst is wel geboekt in de laag daaronder: die van de directievoorzitters en directeuren. Marga: “We zijn in 2019 écht van start gegaan met het verhogen van de participatie van vrouwen in managementlagen. In de beleidsnota ‘Diversiteit - Vrouwen in management’ is de ambitie opgenomen dat in 2025 25 tot 30 procent het management bij Alfa uit vrouwen bestaat. Het lijkt erop dat we dat gaan halen.”

Lagere doorstroom

Opvallend is wel: vrouwen die recent als directeur of directievoorzitter bij Alfa zijn benoemd, komen ‘van buiten’ en niet eigen gelederen. Recente voorbeelden zijn Angelique Hendriks (directeur IJsselstein) en Marleen van Herpt (directievoorzitter Alfa Registeraccountants). En dat is ook het terrein waar Alfa nog een slag kan maken, denkt Marga. “Als je kijkt naar de man-vrouwverdeling, is de instroom van vrouwen goed bij ons. Maar als je kijkt naar de doorstroom van vrouwen naar hogere functies: die is lager dan die bij de mannen”, zegt de fiscaal jurist en estate planner van onze Groningse vestiging. Een functie die Marga combineert met haar rol als voorzitter van de ondernemingsraad en die van de taskforce Diversiteit & Inclusie.

Initiatiefvoorstel: meer diversiteit

Het gaat bij het thema Diversiteit & Inclusie niet alléén maar om vrouwen, benadrukt Marga. Een initiatiefvoorstel van de ondernemingsraad, ingediend op Diversity Day vorig jaar (4 oktober), vraagt aandacht voor bredere diversiteit binnen onze organisatie. “Er zijn meer dimensies van diversiteit zoals arbeidsvermogen, etnisch-culturele diversiteit, leeftijd en LHBTIQ+. Alfa wil een organisatie zijn waarbij iedereen kan werken met respect voor ieders afkomst, overtuiging en voorkeuren.”

Voordelen genoeg die aan een diverse organisatie worden toegeschreven: een hogere creativiteit, andersoortige ervaring en meer actuele kennis, meer aantrekkingskracht op andere groepen op de arbeidsmarkt en een beter imago als werkgever. Dat het initiatiefvoorstel integraal door de Raad van Bestuur is omarmd, stemt Marga tevreden.

‘Het behoudende is er af’

Met twintig jaar Alfa-ervaring kan zij zaken goed in perspectief plaatsen. “Ik denk dat er tot een jaar of vijf terug bij Alfa relatief weinig bewustzijn van het thema diversiteit en inclusie was. We zijn een organisatie die al tachtig jaar bestaat. Van origine vrij traditioneel, terwijl we actuele thema’s als duurzaamheid juist weer omarmen. De accountancy is van oudsher ook echt een mannenwereld. Toen ik als fiscalist startte bij Alfa was ik een van de weinige vrouwen in het fiscalistenoverleg. Met drie van de dertig hield het echt wel op. Daar zie je nu echt een verschuiving in komen. Het heel behoudende is er bij Alfa wel af. Het is nu echt een serieus thema.”

Man én vrouw maakt team sterker

Ook omdat Alfa - net als elke andere organisatie - steeds meer het belang onderkent van een gezonde man-vrouwverdeling, vooral aan de top. Marga: “Deze tijd kent uitdagende vraagstukken. Dit vraagt om mensen die luisteren, inclusief denken, verschillen overbruggen en daadkracht tonen voor de goede zaak. Doorgaans scoren vrouwen hoog op deze eigenschappen. Mannen staan erom bekend van nature meer aandacht te hebben voor resultaten, feiten en logica en zijn doelgerichter. Ik denk dat de combinatie van mannen en vrouwen een team sterker maakt. Eén en één is drie. Als je een managementteam of een bestuur met een vrouwelijke blik verrijkt en die combineert met de feitelijke, logische en doelgerichte blik van mannen, maken we de wereld een stukje mooier.”

Maatschappelijke ontwikkelingen

Ook maatschappelijke ontwikkelingen helpen de vrouwelijke manager vooruit, zegt Marga. “Als jij als vrouw een bepaalde functie ambieert, moet je de zorgtaken thuis goed geregeld hebben. Vrouwen waren gewend veel meer de zorg in het gezin op te pakken. Zo langzamerhand is er een betere verdeling in zorgtaken tussen man en vrouw gekomen. En ook corona heeft een impuls gegeven. Door corona is flexibel werken normaal geworden. Ik werk 36 uur per week, en ik kan werk en gezin goed combineren. Toen ik zeventien jaar geleden moeder werd ging ik naar drie dagen per week. Ik zie nu dat collega’s die moeder worden vaak meer blijven werken en de zorgtaken thuis gelijkwaardiger verdelen.”

Mogelijkheden om te presteren

Als het gaat over de positie van vrouwen bij Alfa ziet Marga nog verbeterpunten. “Uit het medewerkerstevredenheidsonderzoek kwam naar voren dat vrouwen bij ons lager scoren dan mannen op mogelijkheden om te kunnen presteren en op werk dat aansluit bij hun capaciteiten. Maar ook op de balans werk-privé. Daar ligt nog wel een uitdaging.” Ze kent ook een mogelijke reden. “Vrouwen denken al gauw dat ze iets niet kunnen. Ze stellen zich eerder bescheiden op, ook bij het intern doorstromen. Daar zijn we bewust mee bezig in onze leiderschapsprogramma’s, om managers bewust te maken van die verschillen. Maar het moet ook uit de vrouwen zélf komen. Durf te kiezen. Durf aan te geven wat je wilt, toon lef. En ga het gesprek aan, op kantoor én aan de keukentafel!”